Janusz Korczak
Korczak w swoim pedagogicznym credo zawarł poglądy i stwierdzenia, które stanowią klucz do zrozumienia całej jego działalności i twórczości. Oto niektóre z nich:
- Nowy człowiek musi zrozumieć otaczający go świat, musi widzieć zmiany, które w nim zachodzą, przystosować się do nich i być motorem nowych zmian;
- Nie można obciążać pamięci dziecka niepotrzebnym balastem informacji, lecz trzeba przygotować je do przetwarzania obecnej wiedzy w wiedzę przyszłości;
- Należ zmieniać prawa dające władzę jedynie dorosłym, a pomijające świat dziecka. Tylko inne niż dotychczasowe wychowanie dziecka i przyznanie dzieciom i dorosłym tych samych praw zmieni świat;
- Wychowanie ku pełnej tolerancji doprowadzi do pokoju na świecie. Gdy zasady te wpoimy dzieciom w porę, ich wnuki nie będą już znały wojen;
- Dobry ojciec i dobra matka są podstawą naturalnej miłości i szacunku. Miłości i szacunku nie osiągniemy przemocą i nakazem.
Jest rzeczą zrozumiało, że credo nie obejmuje wszystkich myśli Korczaka. Jednak stwierdza on, iż teorii wychowania można się nauczyć na pamięć, lecz nie zrozumieć jej głębszego sensu. Korczak uświadomił wszystkim, że „...dzieci stanowią duży odsetek ludzkości, ludności, narodu, mieszkańców, współobywateli. Były, będą i są...” Dlatego w credo zamieścił jedną z najważniejszych idei, czyli równouprawnienie dzieci i dorosłych. Można powiedzieć, że był prekursorem walki o prawa dziecka. Uważał, że „ dziecko ma prawo być sobą, być takim, jakim jest” ma również inne prawa w myśl zasady „Nie ma dzieci – są ludzie” która, stanowiła ustawiczną troskę Korczaka o wciąż nierespektowane przez dorosłych prawa dziecka:
· Prawo do szacunku
· Prawo do niewiedzy
· Prawo do niepowodzeń i łez
· Prawo do upadków
· Prawo do własności
· Prawo do tajemnic
· Prawo do dnia dzisiejszego
